Disleksi öğrenme bozukluğu ve öğrenmede sorunların oluşması anlamına gelmektedir. Genellikle çocukluk döneminde kendini gösteren bu rahatsızlık, okula başlayan çocuğun öğrenmede yaşadığı sorunlar ile ortaya çıkmaktadır. Bazı çocuklar gördükleri bir kelimeyi saniyeler içerisinde defterine yazabilirken disleksi rahatsızlığı olan bir çocuk tahtaya onlarca kere bakarak kelimeyi tamamlayabilmektedir. Öğrenme sürecindeki farklılıkla alakalı olarak görülen disleksi günümüzde bir hastalık olarak görülmediği gibi tedavisi olabilen geçici durumlardan kabul edilmektedir.
Çocuklarda Disleksi Neden Olur?
Çocuklarda disleksi nedenleri ile ilgili geniş araştırmalar yapılmış olsa da bu durumla ilgili net bilgilere ulaşılmış değildir. Ancak bilim insanları tarafından disleksiye neden olabilecek bazı durumlar bulunmaktadır.
Beyinin Farklı Çalışması
Disleksi olan bireyler üzerinde yapılan araştırmalar sonucunda normal bir bireyin beyninin okuduğunu anlama konusunda harfleri sıraya koyduğu görülmüştür. Ancak disleksili olan bireylerde beyinde bulunan farklı bölgeler çalıştığından dolayı harfleri sıralamak yerine dağınık bir şekilde okunduğu fark edilmiştir. Çocuklarda disleksi neden olur sorusunun temelinde ise beyinin normal insanlardan farklı çalışması yatmaktadır.
Bağlantı Kuramama
Yine beyinden gelen sorunlardan biri olan bağlantı kuramama durumu disleksi olan bireylerde sıkça yaşanan durumlardandır. Disleksi rahatsızlığı olan bireyler sesler ve harfler arasında herhangi bir bağlantı kuramazlar. Kurulan bağlantı ise beyinde geçici olarak bulunur ve kısa sürede silinir. Bu durum ise öğrenilenlerin unutulması ve yazılanları okuyamama olarak kendini gösterir.
Beyin Hasarı
Anne karnında iken bebeğin beyninin hasar görmesi ya da doğum sırasında beynin hasar görmesi durumunda disleksi oluşabilmektedir. Bazı bilim adamları tarafından kabul gören bu düşünceye göre beyindeki hasarlı bölgeler çalışmadığından dolayı öğrenme sorunları yaşanmaktadır.
Kalıtsal Nedenler
Çocuklarda disleksi nedenleri konusu üzerinde yapılan çoğu araştırmanın çıktığı sonuçların başında kalıtsal nedenler gelmektedir. Ailesinde disleksi gibi sorunlar olan bireylerin de hayatlarında bu tür sorunları yaşayabileceği düşünülmektedir. Genetik yatkınlık durumu dünya üzerinde disleksi nedenleri içerisinde önemli bir yer tuttuğu bilinmektedir.
Beyindeki Yapısal Farklılıklar
Çocukların bazılarında beynin işlevsel farklılıkları olduğu gibi bazılarında da yapısal farklılıklar olabilmektedir. Yaşlara göre beyin içerisinde bulunan hücrelerin sayısı artar ve beyin kıvrımları arasında bulunan hücrelerin her biri farklı bir görev üstlenir. Ancak bazı çocuklarda beyin içerisinde bulunan hücrelerin sayısı, sıklığı ya da görevlerini yerine getirme durumunda değişiklikler olabilmektedir. Bu durum ise disleksiyi tetikleyebilmektedir.
Algılama Sorunları
Öğrenilen pek çok bilgi görsel ya da işitsel algılama süreçlerinden geçmektedir. Algılamada sorun yaşayan çocuklarda ise disleksi daha sık görülmektedir. Görsel olarak gördüğünü algılayamayan çocuklar bir yere bakarak oradaki yazıyı yazmakta zorlanabilmektedir. İşitsel algı sorunları nedeniyle duyduklarını unutarak not edemeye bilmektedir.
Disleksi nedenleri içerisinde olduğu düşünülen bellek sorunları, dilsel sorunlar, nörolojik nedenler, yapısal ve işlevsel farklılıklar da bulunmaktadır. Ancak bu durumlar bir neden değil disleksili bireylerde görülen bir belirti olarak kabul edilmektedir.