Son yıllarda hem yetişkinler hem de çocuklar için oldukça önemli olan özgüven duygusu doğru bir şekilde beslenmediğinde çeşitli sorunlara neden oluyor. Hayatın büyük bir kısmını etkileyen özgüven eksikliği en çok iş hayatında etkisini gösteriyor. Özgüven eksikliği görülen kişilerde bu duygunun geliştirilmesi için terapiler uygulanabildiği gibi kişiler düşünce yapılarını değiştirerek de bu sorunun üstesinden gelebiliyor.
Özgüven Nedir?
Özgüven kişinin kendisi ile ilgili pozitif düşüncelere sahip olması demektir. Kişinin yaptığı işleri beğenmesi, çevresi ile konuşurken çekinmeden rahatça konuşması, doğru bildiği şeyleri söylemekten korkmaması özgüvendir. Özgüven eksikliği ise kişinin kendinden şüphe duyması, yaptığı işleri korkarak yapması, çevreye karşı aşırı uyumlu biri gibi davranması, aşağılık duygusu, depresyon, kedine güvenememe gibi durumlar sergilemesi anlamına gelir.
Çocuklarda Özgüven Eksikliği Neden Olur?
Özgüven eksikliğinin temelleri genellikle çocukluk ve gençlik döneminde atılır. Bu dönemde anne- babanın tutum ve davranışları sonrası çocuklar hayatları boyunca devam edecek bir özgüven eksikliği yaşamaya başlarlar. Çocuklarda özgüven eksikliği nedenleri şu şekilde açıklanabilir:
- Çocuk kendi kendine bir karar almak istediğinde ebeveynler onun önünü keserek yapmasını engellerse,
- Çocukluk ve ya gençlik döneminde aile başka çocuklarla kıyaslamalar yaparsa,
- Başarıları övülmez ve sürekli yaptığı hatalar yüzüne vurulursa,
- Toplum içerisinde söylediği sözler için ya da yaptığı işler için aşağılanırsa,
- Doğru söylediği halde yalan söylediği öne sürülerek baskı yapılırsa,
- Toplum içerisinde söz hakkı verilmez ve herkesin olduğu ortamlarda sürekli susması öğütlenirse özgüven eksikliği görülmeye başlar.
Ayrıca çocukluk döneminde çocuğun ihmal edilmesi, tacize uğraması, ebeveynlerin sürekli yüksek beklenti içerisinde olması ve dış görünüşle ilgili sorunlarda özgüven eksikliği belirtileri görülmesine neden olur.
Özgüven Eksikliği Nasıl Giderilir?
- Özgüven eksikliğini gidermek için hangi yaşta olunursa olunsun insanın kendisini sevmesi gerekir. Her insanın yanlışları ve ya eksikleri olabilir. Özgüveni düşük olan kişiler ise bunu kişisel algılar. Bu durum ortadan kalktığında ve herkesin sorunları olduğu görüldüğünde eski güven yerine gelecektir.
- Kendinizi asla kimse ile kıyaslamayın. Eğer diğer insanlarla kıyaslanacak olsaydık hepimizin aynı gözlere, ellere, zekaya sahip olmamız gerekirdi. Ancak hepimiz farklı yaratılmışız. Bu yüzden kendinizi kıyaslamaktan kaçının.
- Bedeninize karşı barışık olun. Dünya üzerinde yüzlerce insan var ve bazılarının gerçekten dış görünüşleri çok garip. Kendinizi kötü hissettiğinizde sizden daha iyi durumda olanlara değil daha kötü durumlarda olan insanlara bakın. Ayağınız aksıyorsa hiç ayağı olmayanları görün.
- Özgüven eksikliği nasıl geçer diye düşündüğünüzde kendinize güvenmeye başlamanız gerekir. Bir çalışma ortamında sizin de söz hakkına sahip olduğunuzu unutmayın. Size bir iş verildiğinde bunu zaten yapacak güçte biri olduğunuzu düşünün. Paniklemeyin ve en kötü işi bile yapsanız kendinize güvenin.
- Özgüven eksikliği giderilirken dışarıdan gelen seslere kulaklarınızı tıkayın. Sizin yanlışlarınızı görenlerin kendi yanlışları yok mu?