Çocukluk döneminde akranları gibi cümleler kuramama, kelime haznesinin az olması ya da anlaşılmayan konuşmalar yapma çocuklarda geç konuşma sorununun belirtileri olmaktadır. Çoğu ebeveyn tarafından fark edilen bu durum bazı çocuklarda çeşitli hastalıkların belirtisi olurken bazı çocuklarda ise gelişimsel dönemlerde yaşanan sorunların göstergesi olabilir. Bu süreç içerisinde ebeveynlerin durumu büyütmek ve çocuğa kızmak yerine sakin olması ve sorunun kaynağını araştırması gerekir.
Çocuklar Neden Geç Konuşur?
Bebeklik dönemi olarak bilinen 6. ayda çocukların çeşitli sesleri çıkarmaya başlaması gerekir. Bir yaş dönemine gelindiğinde belli başlı bazı kelimeleri söylemesi ve iki yaşında ise iki ve ya üç kelimeden oluşan cümleler kurabilmesi gerekmektedir. Üç yaşına gelmiş bir çocuğun ise durumunu konuşarak kolaylıkla anlatması gelişimsel açıdan normal kabul edilen bir durumdur. Ancak bazı çocuklarda konuşma sorunları görülebilir. Çocuklarda geç konuşma nedenleri ise şunlar olabilir.
İşitme Sorunları
Çocukların konuşabilmesinde ilk şart duyabilmektir. Duyamayan çocuklar konuşmayı öğrenemediği gibi kendisine yöneltilen cümleleri anlamaz ve karşılık veremez. Bu nedenle doğumdan hemen sonra yapılan işitme testleri ihmal edilmemelidir. Ayrıca çocukluk döneminde çocuklar için uygulanan işitme testleri de yapılmalıdır.
Zeka Geriliği
Çocuklar neden geç konuşur sorusunun en sık karşılaşılan cevaplarından biri zeka geriliğidir. Çocukların konuşma yetisi kazanması için bir önceki gelişim evrelerini doğru bir şekilde atlaması gerekir. Ancak bazı çocuklarda görülen zeka geriliği nedeniyle çocuk konuşma evresine ulaşamayarak sadece heceleme ve ya çeşitli sesler çıkarma ile sınırlı kalabilir. Mutlaka doktora danışılması gereken bir durumdur ve çocuk konuşması için asla zorlanmamalıdır.
Gelişim Geriliği
Bazı çocuklarda çeşitli nedenlere bağlı olarak gelişim geriliği oluşmaktadır. Yani çocuk 6 aylık olduğunda çeşitli sesler çıkarması gerekirken bu sesleri 1 yaşına geldiğinde ancak çıkarabilmektedir. Gelişim geriliği olan çocuklar genellikle 3 yaşına geldiğinde dahi konuşamaya bilmektedir.
Çeşitli Hastalıklar
Çocukluk döneminde görülen havale, kronik depresyon, epilepsi, konuşma için gerekli organlarda oluşan sorunlar nedeniyle çocuklarda geç konuşma durumu görülebilir. Çocuktaki hastalığın tedavisi yapılmadığı müddetçe konuşma sorunu ortadan kalkmayabilir.
Kardeş Kıskançlığı
Ufak yaşlarda iken yeni bir kardeşin dünyaya gelmesi bazı çocuklarda konuşmanın geç olması gibi durumlara neden olabilir. Çocuğun dış dünyaya bir tepkisi şeklinde anlaşılabilecek bu durumu atlatmak için ailenin bol bol sevgisini hissettirmesi gerekir.
Çok Dillilik
Aile içerisinde bir değil birkaç farklı dil konuşuluyorsa çocuk adapte sorunları yaşayarak geç konuşabilir. Aynı ailede Türkçe, İngilizce, Almanca, Kürtçe, Arapça gibi diller yerine tek bir dil seçilerek çocuğun konuşmaya adapte olması sağlanabilir.
Teknoloji
Çocukların gündelik hayatta sık sık teknolojik cihazlarla vakit geçirmesi bir süre sonra çocuklarda konuşma geriliği gibi sorunlara neden olacaktır. Ailelerin bu noktada çocuklarına destek olmaları ve teknolojik cihazlar yerine kitap okuma, şarkı söyleme gibi etkinlikler yapması gerekir. 0-3 yaş döneminde çocuklar ne kadar fazla teknoloji ile iç içe olursa o kadar fazla konuşma sorunları yaşanacaktır.